Pozwalają one wykryć to, co dzieje się na ziemi w promieniu kilkuset kilometrów, a z informacji tych korzysta także polskie wojsko. Wymagają jednak gruntownego remontu.

Maszyny są nazywane oczami i uszami NATO w powietrzu. Samoloty Boeinga, oparte na konstrukcji samolotu typu 707, mają na dachu specjalny radar. Dzięki niemu, mogą w jednym momencie szczegółowo zobaczyć, co dzieje się na terenie średniej wielkości kraju, takiego jak Polska.

- Taki samolot może przesyłać trójwymiarowy obraz z obszaru 600 kilometrów. Jest w stanie dostrzec każdy ruch na tym terenie - podkreśla jeden z pilotów kapitan Trent Rodriguez.

Samoloty zwiadowcze AWACS pracowały na amerykańskim niebie po zamachach z 11 września, a w ostatnich latach pomagały zapewnić bezpieczeństwo w czasie mistrzostw Europy w piłce nożnej w Polsce, szczytu NATO w Warszawie i pomagały w działaniach w Libii oraz międzynarodowej koalicji walczącej przeciwko ISIS w Syrii.

NATO ma 14 takich maszyn. Według zawartego przez Sojusz porozumienia z Boeingiem, każda z nich będzie teraz modernizowana.

- NATO pozostanie na czele wyścigu technologicznego. Samoloty będą miały nowoczesne urządzenia telekomunikacyjne i w ten sposób będą mogły nadal pracować na rzecz naszego bezpieczeństwa - mówił w czasie podpisywania umowy z Boeingiem sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

Odnowione samoloty będą służyć krajom NATO przez kolejnych 15 lat.

Polska przystąpiła do programu AWACS 13 lat temu i od tego czasu także może korzystać z zebranych przez lotników informacji. Wśród załóg maszyn są także polscy żołnierze.