Jak tłumaczy, ustanawiała zręby władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej, zgodnie z trójpodziałem władz.

- To był trwały wysiłek polskich konstytucjonalistów i ewenement wtedy w skali Europy. Konstytucja wyznacza początki polskiego, demokratycznego rozumienia państwa, bo są to zaczątki procedur demokratycznych - mówi Kowalczyk.

Konstytucja 3 maja została obalona przez Targowicę, czyli bunt polskich magnatów i przegraną wojnę z Rosją.

- Nie weszła w życie, gdyż nastąpiły rozbiory. Została unieważniona przez Sejm Rozbiorowy. Pamiętamy wszyscy ten piękny obraz Matejki z Rejtanem sprzeciwiającym się rozbiorom Polski. I dopiero ta myśl konstytucyjna mogła być kontynuowana w okresie II Rzeczpospolitej - przypomina profesor Kowalczyk.

Konstytucja 3 maja była pierwszą ustawą zasadniczą przyjętą w Europie, a drugą po konstytucji Stanów Zjednoczonych, którą uchwalono w 1787 roku.